Obróbka dźwięku

W ostatniej aktualizacji działy {Teksty >Inne} mówiliśmy o sposobach rozgryzienia wstawek filmowych. W dzisiejszym odcinku serialu „Poczytaj mi mamo” 😛 nie odejdziemy zbytnio od tematyki poprzedniego wywodu bowiem pozostaniemy nadal przy multimediach, a dokładniej zajmiemy się problematyką zapisu i odtwarzania muzyki zawartej w grach z konsoli PlayStation. Skończę jednak z przydługimi wstępami i przejdę do sedna sprawy. Podobnie jak w przypadku doskonale znanych wszystkim plików MP3 muzę z PSX`owych gier można pozyskać na trzy sposoby.

1. Zrzucanie muzyki z płyty.

PSound wraz z oknem konfiguracji
PSound wraz z oknem konfiguracji

Operacja ta nie różni się zbytnio od używania audio-grabber`ów (programów do zrzucania ścieżek CDAudio do formatów WAV / MP3) i wymaga jedynie zastosowania odpowiedniego oprogramowania. Dla potrzeb artykułu przedstawię jej opis na przykładzie programu PSound i gry Gran Turismo 2 (CD2, Simulation Disc). Czynności wymagane do zrzucenia muzyki z gry wyglądają następująco:

a) Ściągamy, rozpakowujemy i uruchamiamy program.

b) Włączamy okno konfiguracyjne PSound z menu {Options > Configure} bądź przez kombinacje klawiszy {Ctrl+C}. W ów oknie należy ustawić dwa najważniejsze parametry, w tym przypadku są to urządzenia odpowiedzialne za wyjście i wejście sygnału. Jako urządzenie wyjścia „Direct sound output device” wybieramy kartę muzyczną za pomocą, której zamierzamy wyprowadzić dźwięk (czyt. przekonwertować go do czytelnego dla PC-ta formatu wave), natomiast jako urządzenie wejścia „CDRom drive” ustawiamy napęd CD/DVD, do którego włożymy płytkę z grą. Jeśli ktoś posiada po jednym urządzeniu we/wy [czyt. 1 CDRom i 1 kartę muzyczną] wystarczy, że upewnić się, że odpowiednie pola nie są puste. Następnie wystarczy wcisnąć przycisk OK.

c) Następnym krokiem jest przeskanowanie napędu w poszukiwaniu plików muzycznych. Mamy do wyboru kilka opcji:

  • Otwarcie pliku z muzyką {File > Open File}. Opcja doskonała jeśli muza jest przechowywana w jednym z obsługiwanych przez program formatów [a tych jest sporo: XA, VAG, VAB, VB, PPV, MGB, CNK, STM, ADX] lub nie jest ukryta bądź spakowana [a to niestety się często zdarza].
  • Skanowanie płyty {File > Scan CD Rom}. Opcja przydatna jeśli nie mamy zielonego pojęcia gdzie może znajdować się muzyka.
  • Skanowanie folderu. {File > Scan Directory}. Opcja przydatna jeśli podejrzewamy, że danym folderze znajduje się muza. Natychmiastowe przeszukiwanie folderów o nazwie np. „music” oszczędzi nam sporo czasu, który niewątpliwie stracilibyśmy na przeszukiwanie całej płyty.
  • Skanowanie pliku {File > Scan File}. Opcja przydatna jeśli na płycie nie ma folderów, nie ma także obsługiwanych przez PSound plików, znajduje się natomiast plik, którego nazwa sugerować może, że jego zawartość to właśnie muzyka np. music.dat <= tak jak jest to w przypadku GT2.

Nie pozostaje więc nam nic innego jak wybranie ów opcji tzn. {File > Scan File}, wybranie pliku music.dat i wciśnięcie przycisku Start gdy pojawi się okienko skanowania.

d) Po zakończeniu skanowania (gdy pasek postępu dojdzie do wartości 100%) należy zamknąć okienko przez wciśnięcie przycisku Close co automatycznie przeniesie nas do okna głównego programu PSound, gdzie wyświetlona zostanie muzyka z GT2 w postaci listy złożonej z dwudziestu siedmiu pozycji.

e) Klikając na dowolny element listy możemy za pomocą dostępnych powyżej ikon odsłuchać dowolny utwór z gry lub/i korzystać z innych opcji dostępnych w każdym mniej lub bardziej znanym player`ze tj.: przewijanie utworu, zatrzymywanie go itd.

f) Gdy już nasłuchamy się muzyki w dostatecznym stopniu i będziemy mieli już dość możemy przejść do ostatniej, ciekawej opcji programu PSound, a mianowicie konwersji muzyki do formatów rozpoznawalnych przez komputery PC. Może troszkę przesadziłem bo dostępny jest tylko jeden format – tak, zgadliście wave 🙂 Ma to jedna swoje dobre strony gdyż dzięki temu będziecie mogli zachować muzykę z najlepszą możliwą jakościa, a późniejsza konwersja z wav`a do formatu MP3 jest już dziecinie prosta. Ale znów się rozpisuję, do rzeczy – aby przekonwertować wybrany utwór np. moją ulubioną ścieżkę nr002 należy wybrać ją z listy programu PSound, a następnie uruchomić konwersję wybierając z menu {File > Convert} lub wciskając kombinację klawiszy {Ctrl+V}. Teraz wystarczy już tylko wybrać odpowiednią nazwę dla pliku, w którym chcemy zapisać muzę, wcisnąć przycisk „Convert” w menu, które ukaże się naszym oczom i czekać cierpliwie (choć wcale nie długo) na ukończenie konwersji, po czym wciskamy klawisz „Close” i…

g) Wwala mamy pięknie przekonwertowaną muzę. Co z nią teraz zrobicie zależy jedynie od Waszej inwencji, a możliwości są naprawdę duże…

Oczywiście na tym możliwości programu PSound się nie kończą – opisałem jedynie jego podstawowe i główne zastosowanie, dlatego wszystkich chętnych do eksperymentowania z programem, gdyż jest on naprawdę godny uwagi.

Przydatne linki:
Strona domowa Snailrush`a – autora programu PSound

2. Przechwytywanie dźwięku w czasie rzeczywistym.

PeopS DSound zrzucający podkład muzyczny BIOSu.
PeopS DSound zrzucający podkład muzyczny BIOSu…

Operację tą można porównać do jednoczesnego odtwarzania muzyki CDA w winamp`ie z włączoną wtyczką wyjścia zapisu do pliku wave. Oczywiście w naszym przypadku do przechwytywania dźwięku nie wykorzystamy winamp`a, a oczywiście emulator ePSXe z odpowiednią wtyczką dźwiękową. Do tego celu wykorzystać możemy obydwa wiodące pluginy dźwiękowe to jest: Eternal SPU i PEOPS DSound, jednakże biosrąc pod uwagę prostotę działania zalecam skorzystać z wtyczki grupu PEOPS [specyficzny format zapisu Eternala wymusza konieczność późniejszego korzystania z dodatkowych programów do odtwarzania i konwersji plików]. Aby lepiej zobrazować proces opiszę go za pomocą prostego przykładu – zapisu dźwięku generowanego podczas rozruchu BIOSU (gdy na ekranie pojawia się pomarańczowe logo Sony). Aby tego dokonać należy:

a) Mieć w pełni działający [zainstalowany i skonfigurowany emulator ePSXe]

b) Ściągnąć i zainstalować [skopiować] plugin PEOPS DSound.

c) uruchomić okno konfiguracyjne pluginu PEOPS DSound i włączyć opcję „enable sound recording window”.

d) uruchomić emulator – w tym przypadku poleceniem „File > Run BIOS” z menu

e) Obok głównego okna emulacji pojawi się okienko nagrywania pluginu dźwiękowego, w którym mamy dostępne dwie opcje: pierwsza służy do ustalania ścieżki pliku wyjściowego [ domyslnie C:\PEOPS.WAV], druga to przycisk służący do rozpoczęcia / zakończenia przechwytywania audio.

f) Cała procedura jest banalna. Po rozpoczęciu emulacji [w momencie gdy zaczyna pojawiać się logo] wciskamy przycisk „Start recording”, natomiast gdy interesujący nas dźwięk zakończy się wciskamy przycisk „Stop Recording”. Oczywiście zmian ścieżki jak jak i samej nazwy pliku jest możliwa, a nawet wymagana jeśli nie chcemy zastąpić poprzedniego pliku nowym, jednakże w naszym przypadku nie jest wymagana.

g) Po zatrzymaniu nagrywania mamy do dyspozycji gotowy plik PEOPS.WAV zawierający dźwięk, który towarzyszy uruchamianiu konsoli.

Podana instrukcja jest jedynie przykładowa i równie dobrze można ją wykorzystać w celu rejestracji dźwięku z gier jak i niektórych programów muzycznych dostępnych na konsolę Sony PlayStation.

Przydatne linki:
Plugin do ściągnięcia z Downloadu oraz stron domowych: grupy PeopS i Pete`a

3. Ściąganie plików z internetu.

Winamp odtwarzający pliki PSF dzięki wtyczce HE.
Winamp odtwarzający pliki PSF dzięki wtyczce HE.

Zapewne większość osób zdaje sobie sprawę, że zasoby internetu są wręcz nieograniczone i znalezienie ścieżki dźwiękowej z popularnych, PSX`owych gier nie stanowi większych problemów… Co więcej muzykę można ściągnąć w wielu formatach. Wątpię jednak by obsługa formatów tj.: MP3, MIDI czy mało prawdopodobny do znalezienia, ale istniejący WAVE sprawiła jakieś problemy czy wymagała tłumaczenia, dlatego też skupię się na mało znanym, ale jakże niedocenianym formacie PSF. Cóż to takiego? PSF to skrót od PlayStation Sound Format i jak się nie trudno domyśleć jest to format przechowywania dźwięku w grach z konsoli Sony PlayStaion, który można znaleźć na i-necie w dwóch wersjach: PSF i miniPSF. Oprócz różnicy związanej z objętością pliku i jego rozszerzeniem obydwie wersje potrafią dostarczyć naszym uszom doskonałej jakości dźwięk nie odbiegający w żaden sposób od oryginalnego [gdyż w zasadzie są to rippy oryginalnej muzy z gie]. Jakość oferowanego przez obydwa formaty dźwięku jest wręcz niesamowita (chyba się powtarzam :), dlatego też coraz większa liczba osób zainteresowała się ów plikami i zachłannie zassała [ sasasa… 😛 ] je na swoje kompy, jednak po ściągnięciu przeważnie pojawia się mały problem. Pliki są, a w dodatku w wielu przypadku są małe – po pare kilo… ale czym je właściwie odtworzyć? WMP, może winamp`em, a może czymś innym? Nic nie działa – czy to nie fake? Otóż okazuje się, że to nie jest podpucha, a pliki rzeczywiście otwiera się za pomocą winampa, jest jednak pewien haczyk. Aby pliki mogły być odtworzone w tym popularnym odtwarzaczu należy ściągnąć i zainstalować plugin [czy nie za dużo już tych pluginów :]. Wtyczka nazywa się „Higly Experimental PSF Player” i w przeciwieństwie do znanych wszystkim plugin`ów tj. Pete`s GPU czy Eternal SPU jest wtyczką nie dla ePSXe, a dla winamp`a. Można by rzec że po jej zainstalowaniu doskonały już winamp zyskuje nowe miano, gdyż staje się w zasadzie emulatorem dźwięku konsoli Sony PlayStaion [kto to widział, takie cuda :]. Zanim jednak zabierzemy się instalację wtyczki należy zadać sobie jedno, znaczące pytanie – z której wersji winamp`a korzystać. Jest to oczywiście kwestią gustu, a o gustach się nie dyskutuje, warto jednak zwrócić uwagę, że nowa (3) wersja winamp`a nie posiada bardzo przydatnej funkcji ustawienia jako wyjście pliku wave przez co uniemożliwia konwersję plików PSF do formatu WAVE. Oczywiście da się bez tego żyć, ale moim skromnym zdaniem pod względem obsługi plików PSF stara wersja winampa sprawdza się lepiej… Tak czy owak wybór należy do Was, ja na tomiast skończę lać wodę i po prostu napiszę co też trzeba zrobić by bezproblemowo odtwarzać pliki PSF, a mianowicie:

a) udać się na stronę autora pluginu (link poniżej)

b) ściągnąć wtyczkę Higly Experimental w najnowszej wersji

c) rozpakować plik in_psf.dll do folderu „Plugins” winamp`a [tzn. jeśli winampa masz zainstalowanego w folderze „C:\winamp\” to plik in_psf.dll z archiwum musi znaleźć się w katalogu „C:\winamp\plugins\”].

d) Uruchom winampa i ciesz się doskonałej jakości muzą z PSX`owych gier. Sam proces obsługi plików psf nie różni się od innych obsługiwanych przez wianampa formatów… Jeśli zaś masz ochotę pogrzebać przy HE odsyłam do pliku readme zawartego w archiwum, gdzie opisano wszystkie opcje ów narzędzia.

To tyle na dziś, myślę że temat zapisu, odtwarzania i konwersji muzyki zawartej w grach z konsoli PlayStation został przybliżony w dostateczny sposób, by zarówno początkujący jak i zaawansowani użytkownicy mogli sobie z nim poradzić. Oczywiście info zawarte w tekście nie zamyka tematu – załóżmy jednak, że jest wstępem wystarczającym do rozpoczęcia zabawy z dźwiękiem, jeśli jednak będzie potrzeba poszerzenia informacji, opisania jakiś funkcji czy rozwiązania dręczącego Cię dylematu związanego z oprogramowaniem zapraszam na łamy forum, gdzie postaram się wraz z innymi rozgryźć problem, który Cię gryzie. Życzę miłej dla ucha zabawy.